اهداف کلیدی در بودجه بندی

بودجه بندی تنها یک ابزار مالی نیست، بلکه نقش های چندگانه ای در اداره سازمان ها ایفا می کند. سه هدف اساسی در تدوین بودجه قابل شناسایی است:

• کنترل و نظارت مالی: بودجه به عنوان چارچوبی مشخص، امکان کنترل بر مخارج و بررسی عملکرد مالی را فراهم می سازد.
• بهبود فرآیندهای مدیریتی: با بهره گیری از بودجه، مدیران می توانند تصمیم گیری های بهتری در خصوص تخصیص منابع انجام دهند.
• ابزاری برای برنامه ریزی: بودجه به سازمان ها این امکان را می دهد تا مسیر حرکت خود را براساس اهداف مشخص، طراحی و دنبال کنند.

انواع شیوه های بودجه نویسی

در حوزه مدیریت مالی، سه روش اصلی برای تنظیم بودجه وجود دارد که هر یک با رویکرد و ساختار خاصی تعریف می شوند:

• بودجه نویسی سنتی (متداول): روشی کلاسیک با تمرکز بر هزینه ها و مراکز مصرف.
• بودجه بندی برنامه ای: تاکید بر اهداف و برنامه های از پیش تعریف شده برای تخصیص منابع.
• بودجه بندی عملیاتی (بر مبنای عملکرد): تمرکز بر فعالیت ها، نتایج قابل اندازه گیری و هزینه واقعی خدمات ارائه شده.

مقایسه سه رویکرد بودجه بندی

ویژگی های بودجه نویسی سنتی

بودجه بندی سنتی عمدتاً با هدف کنترل دقیق منابع مالی و جلوگیری از افزایش هزینه ها به کار می رود. این رویکرد، سازمان را ملزم می کند که:

• هیچ هزینه ای بیشتر از اعتبارات مصوب انجام نشود.
• هر مبلغی فقط در محل و موضوعی که در بودجه پیش بینی شده، هزینه گردد.