اشتغال و بیکاری دو رکن اساسی در سلامت اقتصادی هر کشور هستند که تاثیر مستقیمی بر رشد و توسعه جامعه دارند. بیکاری و تورم، به عنوان دو معضل اصلی اقتصاد کلان، نه تنها منجر به کاهش قدرت خرید مردم می شوند، بلکه پیامدهای اجتماعی و روانی متعددی نیز به دنبال دارند که می تواند ثبات اقتصادی و اجتماعی کشورها را تهدید کند.
بر اساس آمارهای اقتصادی و تحقیقات متعدد، نرخ بالای بیکاری به افزایش جرائم مختلف از جمله فساد مالی، ارتشاء، جنایت، اعتیاد و حتی خودکشی منجر می شود. همچنین، تورم بالا باعث کاهش ارزش پول و افزایش هزینه های زندگی می شود که فشار زیادی بر خانوارها و به ویژه اقشار کم درآمد وارد می کند. به همین دلیل، تورم و بیکاری در صدر فهرست مشکلات اقتصادی کشورها قرار دارند و به عنوان اخبار منفی در رسانه ها بازتاب می یابند.
تحقیقات روانشناختی نشان داده اند که بیش از ۷۰ درصد ناهنجاری های اجتماعی ریشه در بیکاری دارد. از این رو ایجاد اشتغال پایدار و افزایش فرصت های شغلی می تواند به کاهش این مشکلات اجتماعی کمک کند و امنیت روانی جامعه را بهبود بخشد. کارگران و نیروی کار فعال سرمایه های ارزشمند اجتماعی هستند که با نوآوری و بهره وری، چرخه تولید را تقویت می کنند و به رشد اقتصادی کشور کمک می کنند.
تعریف و انواع بیکاری
از دیدگاه علمی، بیکاری به بخشی از نیروی کار جامعه گفته می شود که در جستجوی شغل است اما موفق به یافتن آن نمی شود. نیروی کار شامل افرادی است که یا شاغل هستند یا به دنبال شغل می گردند، معمولاً در بازه سنی ۱۵ تا ۶۵ سال. البته این بازه در برخی کشورها متفاوت است.
بیکاری به چهار نوع اصلی تقسیم می شود:
- بیکاری اصطکاکی (Frictional Unemployment): ناشی از جابه جایی افراد بین شغل ها یا مهاجرت برای یافتن فرصت های بهتر است. این نوع بیکاری معمولاً موقتی است و نشان دهنده پویایی بازار کار است.
- بیکاری دوره ای (Cyclical Unemployment): به دلیل رکود اقتصادی و کاهش فعالیت های تولیدی ایجاد می شود. با بهبود شرایط اقتصادی، این نوع بیکاری کاهش می یابد.
- بیکاری ساختاری (Structural Unemployment): ناشی از تغییرات تکنولوژیکی و تحول در صنایع است که مهارت های نیروی کار قدیمی را ناکارآمد می کند. برای مقابله با آن، آموزش مجدد و ارتقای مهارت ها ضروری است.
- بیکاری ناخواسته یا بلندمدت: شامل افرادی است که به دلیل مشکلات بازار کار و کمبود فرصت های شغلی، مدت طولانی بیکار مانده اند.
رابطه تورم و بیکاری
تورم و بیکاری رابطه پیچیده ای با یکدیگر دارند. افزایش تورم معمولاً باعث کاهش قدرت خرید و افزایش هزینه زندگی می شود که فشار مضاعفی به نیروی کار و بازار اشتغال وارد می کند. در مقابل، بیکاری بالا موجب کاهش تولید و کاهش درآمد ملی شده و می تواند تورم را تحت تاثیر قرار دهد. سیاست های اقتصادی هدفمند باید در جهت کنترل همزمان تورم و کاهش بیکاری طراحی شوند تا رشد پایدار و عدالت اجتماعی تضمین شود.